Jak kształtować inteligencję emocjonalną u dzieci?

Inteligencją emocjonalną nazywamy umiejętność rozpoznawania uczuć własnych oraz uczuć innych osób. Możemy wyodrębnić w niej dwa obszary: emocjonalny (samoświadomość: umiejętność rozpoznawania uczucia w chwili, kiedy ono nas ogarnia; samoregulacja: zdolność kontrolowania własnych myśli, emocji, zachowań; właściwa samoocena: świadomość swoich ograniczeń, możliwości, doświadczanie własnej osoby niezależnie od sądów innych ludzi) oraz społeczny (empatia: rozumienie stanów innych osób; asertywność: posiadanie i wyrażanie własnego zdania; perswazja: umiejętność wzbudzania u innych określonych zachowań i reakcji; przywództwo: zdolność do generowania pomysłów oraz angażowania w nie innych; współpraca: zdolność do współdziałania z innymi). Dzięki rozwijaniu inteligencji emocjonalnej każdy człowiek jest w stanie lepiej funkcjonować społecznie, a także radzić sobie z emocjami. Pomaga to we właściwym budowaniu społeczności i nawiązywania relacji. Prawidłowo rozwinięta inteligencja emocjonalna u dzieci wpływa na wszystko, co wokół niego się dzieje, na wykonywane przez nie aktywności, rozumienie własnych uczuć i emocji i odpowiedniego reagowania na nie.

Rozwój inteligencji emocjonalnej jest ściśle powiązany z rozwojem poznawczym dziecka oraz jego dorastaniem. Badania pokazują, że rozwój omawianej cechy przypada na wiek dziecięcy, adolescencji i wczesnej dorosłości. Do 2. roku życia dziecko zauważa zależność między zachowaniem a jego konsekwencjami, natomiast między 2. a 6. rokiem życia jest zdolne do dzielenia się swoimi doświadczeniami z innymi ludźmi (w późniejszych etapach, tj. między 6. a 11. rokiem życia – dziecko zaczyna rozumieć relacje oraz nabywa zdolność przyjmowania punktu widzenia innych osób, a po 11. roku życia zaczyna rozumieć abstrakcję i uwzględniać różne aspekty tych samych zjawisk).

Aby rozwijać inteligencję emocjonalną należy od najmłodszych lat rozmawiać z dzieckiem, uczyć je wrażliwości na uczucia nie tylko własne, ale również innych osób, a także kierować zachowaniami własnymi oraz dziecka tak, by poszerzać jego kompetencje emocjonalne i społeczne.

By tego dokonać należy:

• pozwalać dziecku wyrażać wszystkie emocje,

• zachować spokojną postawę wobec dziecka, gdy towarzyszą mu silne emocje,

• uczyć dziecko słów wyrażających emocje,

• opowiadać dziecku o swoich uczuciach,

• pokazywać dziecku, że należy liczyć się z uczuciami innych osób,

• ćwiczyć z dzieckiem różne sposoby i strategie radzenia sobie z emocjami.

Ucząc dziecko inteligencji emocjonalnej zapewniamy mu narzędzie do tworzenia zdrowych i długotrwałych relacji z innymi osobami oraz zapewniamy mu zdrowie emocjonalne.