ZNACZENIE ZAJĘĆ UMUZYKALNIAJĄCYCH W ROZWOJU DZIECKA

Muzyka jest wszechobecna w życiu dziecka i towarzyszy mu już od okresu prenatalnego. Ma ona magiczną moc — wpływając na emocje, wywołuje różne nastroje i uczucia, jest źródłem wzruszenia, uspokaja, wycisza, ośmiela, pobudza i motywuje do działania (Watoła, 2008, s. 80).
Muzyka wpływa na wszechstronny rozwój człowieka, co potwierdzają liczne badania naukowe, które wskazują na związek między rozwijaniem zdolności muzycznych, a kształtowaniem funkcji poznawczych u dzieci. Każde dziecko ma pewne predyspozycje muzyczne, dlatego tak ważne jest rozwijanie ich już od najmłodszych lat.
Bardzo ważną rolę w zakresie umuzykalniania dzieci pełni przedszkole, gdyż wprowadza ono najmłodszych w świat muzyki, który jest dla nich bardzo atrakcyjny i wartościowy.
Okres przedszkolny to czas, kiedy dziecko interesuje się światem dźwięków i chętnie uczestniczy we wszystkich formach aktywności muzycznej, dlatego bardzo ważne jest częste obcowanie dziecka z muzyką oraz systematyczny udział w zajęciach muzycznych. Należycie prowadzona edukacja muzyczna — oprócz rozwijania podstawowych zdolności i umiejętności muzycznych — ma ogromny wpływ na ogólny psychofizyczny rozwój wychowanków (Kamper-Kubańska, www.czasopismoppiw.pl Pedagogika Przedszkolna i Wczesnoszkolna Vol. 5 2/1 (10/1)/2017 pp. 217–225218 Anna Trzcionka-Wieczorek 2006, s. 520).
Aktywność muzyczna to dla dziecka zarówno sposób kontaktu z otoczeniem, innymi dziećmi, nauczycielem, ale także źródło radości i piękna.
Wielość form aktywności muzycznej daje dziecku możliwość twórczego rozwoju, stymuluje rozwój kompetencji muzycznych oraz pozytywnie wpływa na wszechstronny rozwój wychowanka — fizyczny, poznawczy, emocjonalny i społeczny (Górniok‑Naglik, 2000, s. 64, 68; Kojs, 2000, s. 73, 81).
Edukacja muzyczna powinna umożliwiać przedszkolakom udział w takich formach edukacji muzycznej jak:
– śpiew;
– ruch przy muzyce;
– muzykowanie/ gra na instrumentach;
– słuchanie muzyki;
– twórcza aktywność muzyczna/ improwizacja (Bonna, 2005, s. 47–54; Suświłło, 2001, s. 141–142).
Stosowanie w pracy z dziećmi różnych form aktywności muzycznej ma bardzo pozytywny wpływ na dzieci. Śpiewanie kształtuje nawyk prawidłowego oddychania, dotlenia organizm, wzmacnia aparat głosowy, poprawia pamięć, rozwija mowę oraz wzbogaca język oraz pobudza wyobraźnię. Teksty piosenek przyczyniają się do rozwoju słownictwa, poszerzają wiedzę dziecka o świecie zewnętrznym, wpływają na emocje i uczucia. Wspólne śpiewanie w grupie nie tylko integruje najmłodszych, ale także pozwala uaktywnić się dzieciom nieśmiałym, zaś nauka piosenek poprawia pamięć i koncentrację.
Zajęcia łączące ruch z muzyką zaspokajają naturalną potrzebę ruchu dziecka, poprawiają koordynację ruchową. Sprzyjają nawiązywaniu i podtrzymywaniu relacji z rówieśnikami. Uczą współpracy oraz samodzielności.
Gra na instrumentach rozwija zdolności motoryczne najmłodszych, doskonali koncentrację uwagi oraz uczy współpracy w grupie i przestrzegania określonych zasad.
Słuchanie muzyki stymuluje pracę mózgu i układu nerwowego. Przyczynia się do ogólnego odprężenia i wyciszenia, co pozytywnie wpływa na proces uczenia się. Dzięki temu dzieci mają możliwość zetknięcia się z różnymi gatunkami muzycznymi oraz poznają nazwiska znanych kompozytorów, co wpływa na ich rozwój umysłowy.
Twórcza ekspresja przyczynia się głównie do rozwoju dziecięcej kreatywności oraz wyobraźni. Uczy samodzielnego myślenia.
Należy zatem stwierdzić, że muzyka i zajęcia muzyczno – ruchowe są pożądanym elementem w pracy z dzieckiem w wieku przedszkolnym. Powinny one zaistnieć, aby przyniosły zamierzony efekt w ich rozwoju.

Bibliografia
Bonna, B. (2005). Rodzina i przedszkole w kształtowaniu umiejętności muzycznych dzieci. Zastosowanie koncepcji Edwina E. Gordona, Bydgoszcz: Wyd UKW.
Górniok-Naglik, A. (2000). Muzyka a rozwój małego dziecka. W: B. Dymara (red.), Dziecko w świecie muzyki. Kraków: Impuls.
Kamper-Kubańska, M. (2006). Wychowanie przez sztukę, czyli pedagogiczne, psychologiczne i terapeutyczne aspekty muzyki. W: W. Limont, K. Nielek-Zawadzka (red.), Dylematy edukacji artystycznej. Edukacja artystyczna a potencjał twórczy człowieka. Kraków: Impuls.
Kojs, R. (2000). Dziecięca muzyka eksperymentalna. W: B. Dymara (red.), Dziecko w świecie muzyki. Kraków: Impuls.
Suświłło, M. (2001). Psychopedagogiczne uwarunkowania wczesnej edukacji muzycznej. Olsztyn: Wyd. UWM.
Trzcionka-Wieczorek, A. (2015). Nauczyciel klas I–III szkoły podstawowej a edukacja muzyczna uczniów. W: S. Kowal, A. Kwatera, E. Zawisza (red.), Nauczyciel — między etosem a presją rzeczywistości. T. 2: Społeczne i wychowawcze role nauczyciela. Kraków: e-bookowo.
Watoła, A. (2008). Muzyka w stymulowaniu rozwoju dziecka. „Wychowanie Muzyczne w Szkole”, nr 2

Opracowała: Magdalena Depta